“วันผู้สูงอายุแห่งชาติ” เป็นวันที่ถูกผูกรวมไว้กับวันขึ้นปีใหม่ไทยหรือก็คือวันสงกรานต์ ซึ่งหน่วยงานและองค์กรทุกภาคส่วนก็ได้ร่วมกันจัดกิจกรรมขึ้นทุกปี หลังจากคณะรัฐมนตรีมีมติให้วันที่ ๑๓ เมษายนของทุกปีให้เป็น “วันผู้สูงอายุแห่งชาติ” เพื่อร่วมรณรงค์ให้ประชาชนทุกกลุ่มให้ความสำคัญกับผู้สูงอายุ เห็นถึงคุณค่าและตระหนักถึงความสำคัญกับผู้สูงอายุ ส่งเสริมและสนับสนุนให้ผู้สูงอายุมีส่วนร่วมในกิจกรรมต่างๆตามศักยภาพของตนเองอย่างมีคุณค่าและมีศักดิ์ศรี ส่งเสริมการเรียนรู้และการเป็นแบบอย่างที่ดีของผู้สูงอายุ

ผู้สูงอายุ หมายถึง บุคคลทั้งเพศชายและเพศหญิงที่มีอายุตั้งแต่ ๖๐ ปีขึ้นไป ซึ่งจะแบ่งเป็น ๒ กลุ่ม คือผู้สูงอายุตอนต้น คือบุคคลที่มีอายุ ๖๐ – ๖๙ ปีทั้งชายและหญิง และผู้สูงอายุตอนปลาย คือบุคคลที่มีอายุ ๗๐ ปีขึ้นไปทั้งชายและหญิง โดยใช้ “ดอกลำดวน” เป็นสัญลักษณ์ของผู้สูงอายุ เนื่องจากต้นลำดวนเป็นพืชยืนต้นที่มีอยู่มากในสวนสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี เป็นต้นไม้ที่ให้ความร่มเย็น ลำต้นมีอายุยืน มีใบเขียวตลอดปี ให้ร่มเงาดีและมีดอกสีนวล กลิ่นหอม กลีบแข็งไม่ร่วงง่ายเหมือนกับผู้ทรงชัยวุฒิที่คงคุณธรรมความดีงามไว้ให้เป็นแบบอย่างแก่ลูกหลานตลอดไป

สังคมไทยในปัจจุบันได้ก้าวเข้าสู่การเป็นสังคมผู้สูงอายุ มีผู้สูงอายุมากขึ้นและมีอายุยืนยาวมากขึ้น จึงเป็นเรื่องสำคัญที่ต้องส่งเสริมให้ผู้สูงอายุใส่ใจในการดูแลรักษาสุขภาพ เพื่อสร้างค่านิยมของสังคมไทยที่สำคัญต่อการเคารพผู้สูงวัย ร่วมปฏิบัติต่อท่านด้วยความรักความเอื้ออาทรทั้งทางกายและทางจิตใจ โดยเน้นให้ทุกคนมีส่วนร่วมเพื่อให้ความสำคัญกับผู้สูงอายุ สนับสนุนให้ผู้สูงอายุมีกิจกรรมทางสังคมพร้อมทั้งส่งเสริมให้ผู้สูงอายุและครอบครัวห่วงใยใส่ใจในสุขภาพของทั้งตนเองและคนรอบข้าง

โดยทั่วไปแล้วในวันผู้สูงอายุแห่งชาติจะมีการจัดกิจกรรมรดน้ำขอพร มอบของขวัญและขอพรจากผู้สูงอายุตามหมู่บ้านและชุมชนต่างๆทั่วประเทศ รวมถึงหน่วยงานอื่นๆจะมีการให้สิทธิพิเศษในการใช้บริการต่างๆ เช่น ทางรถไฟฟ้าใต้ดิน หรือ MRT ได้ให้ความสำคัญแก่ผู้สูงอายุเป็นพิเศษด้วยการให้ผู้โดยสารที่มีอายุตั้งแต่ ๖๐ ปีขึ้นไป สามารถใช้บริการรถไฟฟ้าใต้ดินได้ฟรี ๑๘ สถานี ตั้งแต่เวลา ๖.๐๐ – ๒๔.๐๐ น. ส่วนทางรถไฟแอร์พอร์ต เรลลิงค์ก็เช่นกัน สำหรับผู้โดยสารที่มีอายุตั้งแต่ ๖๐ ปีชึ้นไป สามารถโดยสารรถไฟฟรีด้วยเช่นกัน เพียงแค่แสดงบัตรประชาชนต่อเจ้าหน้าที่ก่อนใช้บริการเท่านั้น

สำหรับสังคมไทยเราซึ่งยังคงเป็นสังคมที่มีลักษณะการอยู่ร่วมกันเป็นครอบครัวใหญ่ ถึงแม้ในปัจจุบันจะมีวิถีชีวิตที่เปลี่ยนไป ด้วยเพราะความเร่งรีบในการแข่งขันกันในด้านต่างๆ ทั้งเรื่องงาน การเป็นอยู่ การศึกษา ทำให้สังคมเมืองหรือสังคมใหญ่ๆในชนบทที่เคยอยู่ร่วมกันแบบครอบครัวใหญ่แตกกระจายออกไปใช้ชีวิตอยู่กันแบบครอบครัวเดี่ยวมากขึ้น คืออยู่กันเฉพาะพ่อ แม่ และ ลูกเท่านั้น ส่วนผู้สูงอายุไม่ว่าจะเป็นพ่อ แม่ ในวัยหลังเกษียนหรือ ปู่ ย่า ตา ยายก็จะถูกทิ้งให้อยู่กันตามลำพัง บุคคลเหล่านี้เมื่อก้าวเข้าสู่วัยสูงอายุแล้วซึ่งเรียกได้ว่าเป็นวัยท้ายของชีวิต เป็นช่วงที่ควรได้รับการช่วยเหลือประคับประคองจากสังคมจากคนใกล้ชิดหรือจากลูกหลาน ซึ่งสังคมไทยเรานั้นมีวัฒนธรรมในการดูแลพ่อ แม่ ญาติ หรือผู้สูงอายุอยู่ก็จริง แต่ก็ต้องยอมรับว่าในปัจจุบันนี้สภาพสังคมและเศรษฐกิจที่เปลี่ยนไปย่อมมีผลกระทบต่อวัฒนธรรมและวิถีชีวิตของคนไทยเป็นอย่างมาก ซึ่งจะส่งผลกระทบต่อชีวิตความเป็นอยู่ของผู้สูงอายุอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้

เนื่องในโอกาสวันผู้สูงอายุซึ่งตรงกับวันที่ ๑๓ เมษายนของทุกปี เวียนมาบรรจบอีกวาระหนึ่ง กรมส่งเสริมวัฒนธรรม กระทรวงวัฒนธรรมจึงขอเชิญชวนบุตรหลานได้ใช้ช่วงเวลาพิเศษในเทศกาลสงกรานต์ ซึ่งมีวันหยุดยาวได้กลับไปเยี่ยมพ่อ แม่ ญาติผู้สูงอายุซึ่งรอท่านอยู่ที่บ้าน กลับไปกอดท่านบอกรักท่านด้วยความกตัญญู ร่วมกันทำบุญตักบาตร รดน้ำขอพรเพื่อให้ความรักและความกตัญญูนี้เป็นเสมือนยาอายุวัฒนะที่เติมเต็มพลังให้เราต่อสู้กับปัญหาต่างๆที่ถาโถมเข้ามาในชีวิตและผ่านพ้นมันไปได้ด้วยรอยยิ้มและกำลังใจอันยิ่งใหญ่ของครอบครัว